Kondensat wodny lub wodno-olejowy występuje we wszystkich układach sprężonego powietrza. Jednak przy pierwszym zetknięciu z kompresorem i bardziej zaawansowanymi systemami zaopatrywania w sprężone powietrze nazwa ta może brzmieć nieco tajemniczo i zagadkowo. Warto zgłębić to zagadnienie, gdyż wiedza ta jest niezbędna do właściwego postępowania zarówno z samym kondensatem, jak i z całą instalacją sprężonego powietrza. Postaramy się przybliżyć, czym dokładnie jest kondensat w układach sprężonego powietrza i jakie ma zastosowanie.
Co to jest kondensat w układach sprężonego powietrza?
Kondensat w układach sprężonego powietrza jest naturalnym produktem ubocznym procesu produkcji sprężonego powietrza. Dwa podstawowe typy kondensatu to ciecz wodna lub wodno-olejowa. Kondensat powstaje z pary wodnej zasysanej przez system sprężania powietrza z otoczenia oraz z aerozoli olejowych wytworzonych przez sprężarkę wyposażoną we wtrysk oleju do komory sprężania. Kondensat powstaje wskutek spadku temperatury albo w wyniku wzrostu ciśnienia powietrza.
Sprężone powietrze powstaje z powietrza pobieranego z otoczenia. Aparatura zasysa je wraz z wilgocią, parą wodną i zanieczyszczeniami. W procesie sprężania powietrze znacząco podnosi swoją temperaturę, dlatego niezbędne jest jego ochłodzenie na końcowym etapie cyklu sprężania. To właśnie w czasie procesu ochładzania sprężonego powietrza skrapla się zawarta w nim para wodna i para węglowodorów wchodząca w skład sprężonego powietrza. Kondensat wodno-olejowy może powstawać w różnych miejscach systemu sprężonego powietrza. Około 2⁄3 kondensatu wytwarzane jest w chłodnicy końcowej kompresora. Pozostały odsetek pochodzi z separatora wody, rur systemu sprężonego powietrza, filtrów sprężonego powietrza, osuszacza ziębniczego oraz zbiornika sprężonego powietrza, gdzie dochodzi do dalszego obniżania temperatury sprężonego powietrza.
Kondensat jest szkodliwy dla odbiorników sprężonego powietrza i produktów końcowych procesu produkcji, dlatego niezbędne jest jego usunięcie jeszcze przed opuszczeniem układu sprężonego powietrza. Należy pamiętać, że wytrącanie się kondensatu nie dotyczy wyłącznie kompresorów olejowych. Jedyna różnica polega na tym, że w sprężarkach bezolejowych mamy do czynienia z kondensatem wodnym, a w sprężarkach olejowych z kondensatem wodno-olejowym. Różnica ta jest ważna w kontekście utylizacji samego kondensatu. Kondensat wodny może zostać odprowadzony do kanalizacji jako ścieki. Jednak kondensat wodno-olejowy musi zostać najpierw odpowiednio zneutralizowany, aby nie stanowił zagrożenia dla środowiska naturalnego.
Jakie zastosowanie ma kondensat w układach sprężonego powietrza?
Tak jak wspomnieliśmy kondensat wodny i wodno-olejowy może być szkodliwy dla odbiorników sprężonego powietrza i produktów końcowych procesu produkcji dlatego należy zadbać o jego separację ze sprężonego powietrza. Jednak nie jest tak, że kondensat to wyłącznie szkodliwy czynnik, którego trzeba się pozbyć. Ma on także swoją istotną funkcję w całym układzie sprężonego powietrza. Przede wszystkim większość sprężarek olejowych wyposażonych jest we wtrysk oleju do komory sprężania. Czynnik olejowy w sprężarkach olejowych pełni funkcję uszczelniającą i chłodzącą.
Oprócz tego sprężarki olejowe wykazują się dłuższą żywotnością części w porównaniu do kompresorów bezolejowych. Wynika to właśnie z zastosowania czynnika smarującego, czyli oleju w procesie produkcji sprężonego powietrza. W sprężarkach olejowych czynnik smarujący zmniejsza tarcie i tym samym usprawnia pracę poszczególnych elementów kompresora oraz wydłuża ich żywotność. Choć rzeczywiście sprężone powietrze pochodzące ze sprężarek olejowych jest nieznacznie zanieczyszczone drobinkami oleju gdyż jego całkowita eliminacja jest niemożliwa, to jednak w niektórych branżach nie przyniesie to żadnej szkody procesom produkcji czy wyrobom końcowym.
źródło: czemar.pl – sprężarki, dmuchawy, oczyszczacze